Θεραπεία Πολλαπλής Σκλήρυνσης

Η Πολλαπλή Σκλήρυνση είναι μία προοδευτική νόσος για την οποία δεν υπάρχει απόλυτη θεραπεία.

allmsdrugsΣήμερα όμως υπάρχουν φάρμακα με τα οποία τροποποιείται σημαντικά ή και αναστέλλεται η εξέλιξή της. Και το αισιόδοξο μήνυμα είναι ότι κάθε χρόνο, ανακαλύπτονται και καινούργια. Προσωπική μας άποψη είναι ότι είμαστε πολύ κοντά στην πλήρη διακοποπή της εξέλιξης της νόσου, ενώ ήδη κάποια από τα φάρμακα που κυκλοφορούν αφήνουν ελπίδες και για αναστροφή των πρόσφατων τουλάχιστον, βλαβών.

Μέχρι τη δεκαετία του 1980, η μόνη θεραπεία που είχαμε ήταν η χορήγηση κορτιζόνης κατά την οξεία φάση της νόσου, όταν δηλαδή εμφανιζόταν κάποια ώση. Δεν είχαμε όμως τίποτε να δώσουμε για το μεσοδιάστημα ανάμεσα στις ώσεις, ή για να αποτρέψουμε μία ώση.

Τα πρώτα φάρμακα που ανακαλύφθηκαν, στο τέλος της δεκαετίας του 1980-αρχές δεκαετίας του 1990 ήσαν οι ιντερφερόνες και λίγο αργότερα η οξική γκλατιραμέρη. Σχεδόν 30 χρόνια μετά τα φάρμακα αυτά χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα για την αντιμετώπιση της ΠΣ έχοντας αποδείξει την αποτελεσματικότητα αλλά και την ασφάλειά τους.

Ομως τα τελευταία χρόνια στη μάχη κατά της ΠΣ μπαίνουν όλο και περισσότερα φάρμακα, με αποδεδειγμένα μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα αν και ορισμένα από αυτά δεν στερούνται από σπάνιες μεν, σοβαρές δε παρενέργειες.

A.Φάρμακα για των έλεγχο των ώσεων (relapses)

Όπως είπαμε οι ώσεις είναι ξαφνικές προσβολές της μυελίνης (προστατευτικής) στιβάδας των αξόνων των νευρικών κυττάρων με αποτέλεσμα αυτοί να μήν μπορούν να μεταφέρουν σωστά τα ερεθίσματα (“εντολές”) στα άλλα νευρικά κύτταρα. Η προσβολή αυτή έχει σαν αποτέλεσμα έντονη φλεγμονή της στιβάδας που προσβλήθηκε. Πολλές φορές αυτές οι βλάβες υποχωρούν πολλές φορές και μόνες τους χωρίς θεραπεία.

Παρόλα αυτά χορηγούμε πάντοτε φάρμακα προκειμένου:

  • να επιταχυνθεί η υποχώρηση της φλεγμονής
  • να ελαχιστοποιηθούν τα υπολείμματα της βλάβης και επομένως τα κλινικά συμπτώματα του ασθενή

Η βασική θεραπεία που χρησιμοποιούμε είναι η κορτιζόνη:

Χορηγούνται πολύ υψηλές δόσεις κορτιζόνης για 3-5 μέρες είτε με ενδοφλέβια έγχυση είτε από το στόμα και στη συνέχεια ακολουθεί περίοδος 10-15 ημερών προοδευτικής μείωσης και τελικής διακοπής της.

 

B. Φάρμακα που επηρεάζουν την εξέλιξη της νόσου (DMT-Disease Modifying Treatments)

Δείτε σε λειτουργικό πίνακα τα φάρμακα για την Πολλαπλή Σκλήρυνση (2016)

  • κανοντας κλικ στην επικεφαλίδα κάθε στήλης -> ταξινόμηση με βάση την επικεφαλίδα της στήλης
  • κάνοντας κλικ στην εμπορική ονομασία του φαρμάκου -> χρήσιμες πληροφορίες για το συγκεκριμένο φάρμακο
Εμπορική Ονομασία
(Ελλάδα)
Όνομα φαρμάκουΈτος κυκλοφορίαςΤρόπος χορήγησηςΣυχνότητα
AvonexInterferone beta-1a1996Ενεση (ενδομυϊκά)1 τη βδομάδα
PlegridyInterferone beta-1a2014Ενεση (υποδόρια)κάθε 14 μέρες
ExtaviaInterferone beta-1b1993Ενεση (υποδόρια)μέρα παρ' ημέρα
BetaseronInterferone beta-1b1993Ενεση (υποδόρια)μέρα παρ' ημέρα
RebifInterferone beta-1a2002Ενεση (υποδόρια)3 φορές την εβοδμάδα
CopaxoneGlatiramere acetate1996Ενεση (υποδόρια)κάθε μέρα
GilenyaFingolimode2010Από το στόμα (Κάψουλα)1 κάθε μέρα
TecfideraDimethyl fumarate2013Από το στόμα (Κάψουλα)2 φορές τη μέρα
LemtradaAlemtuzumab2014Ορός (ενδοφλέβια)Ιδιαίτερο σχήμα
TysabriNatazulimab2004Ορός (ενδοφλέβια)κάθε μήνα
NovantroneMitoxantrone2000Ορός (ενδοφλέβια)κάθε 3 μήνες
AubagioTeriflunomide2012Από το στόμα (Χάπι) 1-2 κάθε μέρα

Ποιό φάρμακο να επιλέξω;

Τα φάρμακα που τροποποιούν τη νόσο είναι σήμερα (άνοιξη 2016) περίπου 12. Αρχικά υπήρχαν προσπάθειες να υπάρξουν κάποιοι γενικής χρήσης αλγόριθμοι (συστήματα κανόνων) με βάση τους οποίους θα έπρεπε να χρησιμοποιείται κάθε φάρμακο. Οι αλγόριθμοι αυτοί βασιζόταν στη διάκριση διαφορετικών (υποτίθεται) τύπων της Πολλαπλής Σκλήρυνσης και στις υποτιθέμενες παρενέργειες ή άλλα χαρακτηριστικά των φαρμάκων.

Δυστυχώς οι οδηγίες αυτές δεν ήσαν τόσο σαφείς και κυρίως επιστημονικά τόσο τεκμηριωμένες ώστε να μπορούν να αποτελούν το απόλυτο και αδιαμφισβήτητο μέσο για να επιλέξουν ο γιατρός με τον ασθενή, τη θεραπεία που έπρεπε να ακολουθηθεί. Ακόμη πιό συγκεχυμένα και ασαφή είναι τα πράγματα όσον αφορά τα ερωτήματα “πότε αλλάζουμε θεραπεία;“, “τί δίνουμε μετά;“. Ετσι τα λεγόμενα “φάρμακα πρώτης γραμμής” ή “φάρμακα δεύτερης γραμμής” καθώς και η επιλογή με βάση την τον “διαφορετικό τύπο” της ΠΣ κάθε φορά, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θεωρούνται ξεπερασμένα.

Και σωστά κατά τη γνώμη μας, διότι πιστεύουμε ότι σήμερα, με την μεγάλη ποικιλία όπλων που έχει στη διάθεσή του ο ειδικός γιατρός, μπορεί και πρέπει να εξατομικεύει την θεραπεία για τον κάθε ασθενή ξεχωριστά ώστε να λαμβάνει υπόψη του στοιχεία της νόσου:

  • τον αριθμό, την έκταση και την εντόπιση των βλαβών
  • την συχνότητα και το ρυθμό εμφάνισης των ώσεων
  • την πρόοδο των μόνιμων βλαβών και της επερχόμενης μείωσης της εγκεφαλικής μαζας κλπ

Αλλά και στοιχεία του ασθενούς όπως:

  • Την προσωπικότητα του (φοβίες, προκαταλήψεις, μορφωτικό επίπεδο κλπ)
  • Τις τυχόν συνυπάρχουσες νόσους ή καταστάσεις (πχ. εγκυμοσύνη)
  • Την ανοχή του στις διάφορες θεραπείες (πχ. αλλεργίες, εξανθήματα, ενεσοφοβία κλπ)
  • Την γεωγραφική απόσταση από τα σημεία παροχής της θεραπείας και τη δυνατότητα εφαρμογής ορισμένων μορφών θεραπείας (πχ. ικανότητα αυτο-ένεσης κλπ)

 

Γ. Φάρμακα για τα συμπτώματα της Πολλαπλής Σκλήρυνσης

Η Πολλαπλή Σκλήρυνση μπορεί να έχει μεγάλη ποικοιλία συμπτωμάτων από διάφορα συστήματα τα οποία αντιμετωπίζονται συμπτωματικά (δηλαδή σαν ανεξάρτητα συμτώματα) με διάφορα φάρμακα.

  1. Κυστικές Διαταραχές του τύπου της “υπερδραστήριας” ή αδρανούς κύστης, αντιμετωπίζονται με τα αντίστοιχα φάρμακα που επηρεάζουν τη λειτουργία των λείων μυϊκών ινών της κύστης όπως Detrusitol, Ditropan, Imipramin κλπ.
  2. Υποκινητικότητα του εντέρου (δυσκοιλιότητα). Χορηγούνται τα γνωστά υπακτικά ή διενεργούνται υποκλυσμοί
  3. Κατάθλιψη. Χορηγούνται κάποια από τα γνωστά αντικαταθλιπτικά Efexor, Seroxat, Ladose, Wellbutrin, Zoloft.
  4. Αίσθημα κόπωσης. Μπορούμε να χορηγήσουμε φάρμακα όπως Symmetrel, Modiodal, Ladose.
  5. Τσιμπήματα, μουδιάσματα. Atarax
  6. Πόνοι. Μπορούν να χορηγηθούν Epanutin, Saroten, Rivotril, Neurontin, Tegretol κλπ
  7. Σεξουαλική δυσλειτουργία. Μπορούν να χορηγηθούν τα γνωστά Cialis, Levitra, Viagra κλπ
  8. Σπαστικότητα των μυών. Είναι πολύ συνηθισμένο και συχνά επώδυνο σύμπτωμα. Χορηγούμε φάρμακα όπως Sirdalud, Stedon, Rivotril, εγχύσεις Baclofen και άλλα
  9. Τρόμος (τρεμούλα). Isoniazide, Rivotril
  10. Διαταραχές βάδισης. Το μοναδικό φάρμακο που μπορεί να βοηθήσει σε ορισμένα περιστατικά, είναι στο Fampyra

 

Σχετικά με τη θέση της Βιταμίνης D στην Πολλαπλή Σκλήρυνση δείτε εδώ και εδώ.

(Visited 14,259 times, 449 visits today)